Zdzisław Beksiński jeden z najciekawszych artystów polskich drugiej połowy XX w. i początku XXI. Jego twórczość malarska trudna jest do jednoznacznego zaszufladkowania i w tym artykule nie będzie o tym mowa.
Co zatem łączy Zdzisława Beksińskiego z lotnictwem? Artysta urodził się w 1929 r. w Sanoku tam też powstawały jego pierwsze prace. Pierwszy samolot Zdziś narysował już w wieku 4 lat. Zwraca uwagę sylwetka dwupłatowca z dobrze odwzorawnymi proporcjami samolotu. Samolot jest czerwono-niebieski. Czyżby Zdziś zobaczył gdzieś rysunek Fokkera D VII Oblt. Rudolpha Bertholda z JaSta 11 z 1918 r., który miał podobne bardzo ekspresywne malowanie ? Być może kto wie
Rys. Czerwono niebieski samolot, 1933 r. Autor: Zdzisław Beksiński
Kolejny rysunek samolotu powstał rok później najprawdopodobniej na fali narodowego entuzjazmu po zwycięstwie polskiej załogi w składzie: pilot Jerzy Bajan i mechanik Gustaw Pokrzywka w Challange 1934 r. na maszynie RWD-9S skonstruowanej i zbudowanej w Polsce. Zdziś miał wtedy 5 lat i na rysunku widać już zdecydowanie więcej detali samolotu, operowanie kolorem, perspektywę oraz przesłanie o światowym sukcesie polskich lotników. Dziecięce oko nie ustrzegło się pewnych błędów w szczegółach oznaczenia samolotu. Odnalezienie różnic pozostawiam czytającym do samodzielnego odkrycia.
Rys. Biało czerwony samolot 1934 r. Autor: Zdzisław Beksiński
RWD-9D SP-DRD podczas zawodów Challange 1934 / Screen z filmu: Challenge 1934 Glassowka 19-12-2015 https://www.youtube.com/watch?v=vcy2cnrWahY.
Jerzy Bajan w kabinie RWD-9S / Screen z filmu: Challenge 1934 Glassowka 19-12-2015 https://www.youtube.com/watch?v=vcy2cnrWahY.
W późnym okresie twórczości Zdzisława Beksińskiego powstały jeszcze przynajmniej trzy obrazy malowane techniką olejną na płycie pilśniowej mającej za temat wiodący samoloty.Ostatni powstał na dwa lata przed śmiercią w 2005 r.
Rys. Samolot 2003 r. Autor: Zdzisław Beksiński
Materiały:
Wystawa Beksiński Nieznany Biblioteka Uniwersytetu Warszawskiego 20/03-9/04/2017 . Zdjęcia wykonał: Dariusz Parzyszek
Wszystkie zdjęcia rysunków i obrazów opublikowane na portalu aviation24.pl posiadają licencję Muzeum Historycznego w Sanoku, które jest właścicielem praw autorskich do publikacji reprodukcji dzieł Zdzisława Beksińskiego.
Challenge 1934 Glassowka 19-12-2015 https://www.youtube.com/watch?v=vcy2cnrWahY
Autor publikacji: Dariusz Parzyszek