fanpage facebook aviation24.pl fanpage twitter aviation24.pl kanał youtube aviation24.pl galeria instagram aviation24.pl

Miejsce katastrofy samolotów z 27 marca 1977 na hiszpańskiej Teneryfie, kiedy startujący we mgle B747 KLM-u wleciał w przejeżdżąjący przez pas samolot PanAm tego samego typu. Na szczęście do podobnej tragedii nie doszło na lotnisku JFK. - Foto: [onbekend], CC0, via Wikimedia Commons
Miejsce katastrofy samolotów z 27 marca 1977 na hiszpańskiej Teneryfie, kiedy startujący we mgle B747 KLM-u wleciał w przejeżdżąjący przez pas samolot PanAm tego samego typu. Na szczęście do podobnej tragedii nie doszło na lotnisku JFK. - Foto: [onbekend], CC0, via Wikimedia Commons

Piątek, 13 stycznia 2023 w USA, był zasadniczo bardzo szczęśliwym dniem. Ktoś w stanie Maine wygrał w totka 1,6 mld USD (lub połowę, po podatkach, jeśli weźmie jednorazowym przelewem). W stanie Nowy Jork w tej samej loterii, po skromnym milione wygrało jeszcze 4 osoby. Kolejne kilka niestety utonęło w niesamowicie tragicznych powodziach dewastujących Kalifornię. A bardzo wielu tam straciło dach nad głową i pojazdy; być może w konsekwencji dołączając do populacji ok. 172 tys. bezdomnych w tym pięknym stanie.

Ponad setka zginęła na amerykańskich drogach w wypadkach samochodowych, ale tylko 300 z powodu łatwego dostępu do broni palnej. Nie było jednak żadnej dużej strzelaniny! Znacznie więcej niestety nie dożyło 14-go stycznia, jako ofiary przedawkowania, w tym leków przeciwbólowych na receptę. Kilku tysiącom legalnych i nielegalnych imigrantów udało się dostać do USA i samolotami i na piechotę, żeby spróbować tu szczęścia, mimo wszystkich przeciwieństw losu. Czyli wszystko normalnie. Dzień jak codzień w dużym, spokojnym, demokratycznym kraju, z dala od wojen.

Ale najbardziej szczęśliwa wiadomość dnia przemknęła przez serwisy informatyczne wtedy prawie niezauważona, bo było to coś, co się nie wydarzyło, a raczej prawie nie wydarzyło.

nie nastąpiła niemal powtórka z najtragiczniejszej katastrofy lotniczej w historii lotnictwa, z 27 marca 1977 na hiszpańskiej Teneryfie, kiedy startujący we mgle B747 KLM-u wleciał w przejeżdżąjący przez pas samolot PanAm tego samego typu. Zginęło 583, a 61 zostało rannych w kilkanaście sekund od rozpoczęcia rozbiego Holendrów. Trzy różne komisje (hiszpańska, holenderska i amerykańska) miały 3 różne osądy a wspólnym mianownikiem była inaczej rozumiana przez wszystkich komunikacja radiowa.

O 20:45, 13 stycznia b.r., na pasie 4L na nowojorskim lotnisku John F. Kennedy, samolot Boeing 737 linii Delta rozpoczął rozbieg. Lot nr DAL1943 na Dominikanę.

Przelot z JFK na Las Américas International Airport w Santo Domingo, stolicę Republiki Dominikany, miał potrwać niecałe 4 godziny. Piloci rozpędzili samolot do ponad 100 km/h, ale ostrzeżeni przez przytomną kontrolerkę - rozpoczęli pełne hamowanie! Maksymalna Prędkość decyzji V1, dla tego samolotu to około 268 km/h.

Powód: Przez ich pas, przejeżdżał dokładnie wtedy Boeing 777 American Airlines (AAL 106), na inny pas 31L, do startu do Londynu. Było o sekundy od tragedii. 737 Delty zatrzymał się na ok. 250 m. od 777 American.

Komunikacja radiowa wtedy, z trzech różnych źródeł:

  1. (1304) RUNWAY INCURSION AT JFK + HEATED EXCHANGE AFTERWARD | Possible Pilot Deviation - YouTube
  2. (1304) THE TENERIFE DISASTER WAS TO BE REPEATED AT JFK - YouTube
  3. (1304) Runway incursion. Controller saved two airplanes at New York Kennedy Airport. Real ATC - YouTube

(Animacja nie pokazuje obecności wielu innych samolotów w tym miejscu; to o tej porze bardzo ruchliwe lotnisko, aż z 8-u terminali):

B737 po dalszej godzinie czekania i kołowania wrócił pod terminal, bo procedury wymagają sprawdzenia podwozia po gwałtownym hamowaniu ciężkim, zatankowanym samolotem. Na pokładzie 737 było 145 pasażerów i 6 osób załogi. Polecieli dopiero nastepnego dnia.

American Airlines odleciał do Londynu opóźniony. FAA i NTSB prowadzą śledztwo. Niesamowite jest to, że mimo automatyzacji, system zabezpieczeń nadal jest tak podatny na błąd ludzki.

W 2001 r., 12 listopada, Airbus A300B4-605R American Airlines, tuż po starcie z JFK na Dominikanę spadł na nowojorską dzielnicę mieszkaniową zabijając 9-cio osobową załogę, 251 pasażerów i 6 osób na ziemi z powodu utraty sterowności po oderwaniu się statecznika pionowego. Ta nieco zapomniana tragedia w świadomości powszechnej została przyćmiona terrorystycznymi katastrofami 4-ch pasażerskich Boeingów i tysięcy ludzi w wieżach WTC 11 września dwa miesiące wcześniej.

Korzystałem z:

NTSB and FAA to investigate runway incursion in New York | News | Flight Global

Near Disaster As American Airlines Plane Passes In Front Of Departing Delta Jet In New York - View from the Wing

Air Traffic Control Audio Captures Panic as Passenger Jets Nearly Collide at JFK (thedailybeast.com)

American Airlines Flight 587 - Wikipedia

V1 | SKYbrary Aviation Safety

(1304) Tenerife Airport DISASTER! | Crash Of The Century | Mayday: Air Disaster - YouTube

Autor publikacji: Mirosław Waluś dla Aviation24.pl