Polska rakieta suborbitalna ILR-33 BURSZTYN 2K, wystrzelona 3 lipca 2024 roku z norweskiego centrum kosmicznego Andøya, osiągnęła pułap 101 km, przekraczając umowną granicę kosmosu. Była to pierwsza na świecie rakieta, w której jako utleniacz zastosowano nadtlenek wodoru o stężeniu 98%.
Projekt został opracowany i zrealizowany przez zespół inżynierów Łukasiewicz – Instytutu Lotnictwa. Osiągnięcie to stało się istotnym krokiem w rozwoju krajowych kompetencji w technologiach rakietowych i zostało docenione zarówno w Polsce, jak i za granicą.
Program BURSZTYN miał na celu budowę zespołów, kompetencji oraz modeli współpracy w organizacji, które będą wykorzystywane przy większych projektach rakietowych. Efekty tych działań zostały dostrzeżone przez instytucje publiczne i branżowe – sukces rakiety ILR-33 BURSZTYN 2K został wyróżniony m.in. nagrodami Ministra Obrony Narodowej, Prezesa Polskiej Agencji Kosmicznej oraz tytułem „Bursztyn polskiej gospodarki 2024”.
Zdobyte doświadczenia i wypracowane technologie znalazły zastosowanie w kolejnych przedsięwzięciach o znaczeniu międzynarodowym. W ramach projektu Europejskiego Funduszu Obronnego HYDEF wykorzystana zostanie technologia opracowana w programie BURSZTYN. Instytut zaangażowany jest także w projekt SUBCOM, w którym planowane są testy polskich rozwiązań rakietowych z ładunkami Thorium Space.
Technologie napędowe opracowane przez Łukasiewicz – Instytut Lotnictwa obejmują silniki rakietowe o ciągu od 1 N do 420 N, przeznaczone do zastosowań w satelitach, statkach kosmicznych i ostatnich stopniach rakiet. Ich unikalną cechą jest wykorzystanie nadtlenku wodoru o stężeniu powyżej 98% jako materiału pędnego, co stanowi ekologiczne rozwiązanie dla sektora kosmicznego.
Rozwiązania polskich inżynierów zostały docenione przez zagranicznych partnerów. Francuska firma MaiaSpace zawarła z Instytutem oraz firmą Thaliana Space umowę na opracowanie i dostarczenie innowacyjnych silników na ciekłe materiały pędne dla członu manewrowego rakiety orbitalnej MaiaSpace. Silniki te mają spełniać rygorystyczne wymagania bezpieczeństwa i ochrony środowiska, a ich badania kwalifikacyjne zostaną przeprowadzone w Centrum Laboratoryjnym Napędów Rakietowych i Satelitarnych Instytutu.
Rakieta ILR-33 BURSZTYN 2K była wystrzeliwana z autonomicznej, mobilnej wyrzutni WR-2, zaprojektowanej przez zespoły inżynierskie Instytutu. Wyrzutnia jest stale udoskonalana – ostatnie modyfikacje objęły oprogramowanie sterujące i interfejs pulpitu operatora, co umożliwiło rozszerzenie funkcjonalności systemu, a także przygotowanie wyrzutni do transportu w kontenerze.
Historyczny lot z lipca 2024 roku został zrealizowany m.in. przy wsparciu Polskiej Agencji Kosmicznej. Doświadczenia zdobyte przy tym projekcie posłużyły jako podstawa do kolejnych działań, w tym do realizacji testowych wyniesień ładunków dla polskich podmiotów przemysłowych i naukowych w ramach programów ogłaszanych przez POLSA.
Osiągnięcie inżynierów Łukasiewicz – Instytutu Lotnictwa otworzyło przed polskim sektorem kosmicznym nowe możliwości, umożliwiając udział w projektach i konsorcjach europejskich, których łączna wartość w najbliższych latach przekroczy 100 mln złotych.
Źródło informacji: Łukasiewicz – Instytut Lotnictwa / redag. Aviation24.pl
