EASA i IATA pod koniec czerwca 2025 roku opublikowały wspólną strategię przeciwdziałania zakłóceniom systemu GNSS, zwłaszcza problemom związanym z jammowaniem i spoofingiem. Warsztat zorganizowany w Kolonii zgromadził ponad 120 ekspertów z sektora cywilnego i wojskowego oraz środowisk naukowych i regulacyjnych, co podkreśliło rosnące znaczenie problemu. Dane IATA wskazują, że liczba zdarzeń zakłóceń sygnału GPS wzrosła aż o 220 % między rokiem 2021 a 2024.
EASA i IATA uznały, że dotychczas stosowane działania reaktywne nie są już wystarczające. Zakłócenia stają się zarówno częstsze, jak i bardziej złożone, co wymaga przejścia do systemowego podejścia opierającego się na czterech wzajemnie powiązanych obszarach: raportowaniu i monitoringu, zapobieganiu i łagodzeniu skutków, utrzymaniu zapasowych systemów nawigacyjnych oraz ścisłej współpracy między różnymi agencjami, w tym cywilno‑wojskowej. Celem jest zapewnienie, by nawet w przypadku masowego zakłócenia zakłóceń loty nadal mogły się odbywać bezpiecznie i terminowo .
Strategia zakłada m.in. ujednolicenie procedur radiowych i kodów NOTAM, co pozwoli pilotom na szybkie zgłaszanie incydentów, oraz wprowadzenie systemów monitoringu przestrzeni powietrznej w czasie rzeczywistym. Postuluje się zaostrzenie kontroli nad urządzeniami do jammowania, włączenie do standardów wojskowych systemów nawigacyjnych jako wsparcia awaryjnego oraz szkolenia załóg w reagowaniu na zakłócenia. Francuski dyrektor ds. standardów lotniczych EASA, Jesper Rasmussen, zwraca uwagę, że „zakłócenia GNSS rozwijają się zarówno pod względem częstotliwości, jak i złożoności, dlatego trzeba budować odporność, a nie tylko reagować” . Nick Careen z IATA zauważa, że kolejny krok to zaangażowanie ICAO: „konieczne jest globalne ujednolicenie standardów, wytycznych i raportowania”
W obliczu napięć geopolitycznych oraz coraz liczniejszych przypadków zakłóceń na obszarach Europy Wschodniej i Bliskiego Wschodu, konieczne jest transformacyjne podejście. Branża lotnicza zmierza ku temu, by tradycyjne środki nawigacji, takie jak VOR/DME, stały się awaryjnym zapleczem. Jednocześnie rozwijane są technologie wczesnego wykrywania i neutralizacji zakłóceń, a także współpraca między służbami cywilnymi, wojskowymi i operatorami dronów .
Plan EASA i IATA podkreśla, że odpowiedź na zakłócenia GNSS musi być wielowymiarowa: obejmująca procedury, technologię, infrastrukturę i koordynację na poziomie globalnym. Kluczowe jest nadanie priorytetu ICAO, aby zaprezentowane rozwiązania stały się powszechnie obowiązującymi standardami — tylko w ten sposób lotnictwo cywilne będzie mogło skutecznie sprostać wyzwaniom nowych zagrożeń satelitarnych i zapewnić bezpieczeństwo podróży pasażerów.
Źródła informacji: IATA, AINonline, GPSWorld, Airport Industry News / redag. Aviation24.pl
