Bell Sprint to rewolucyjny demonstrator pionowego startu i lądowania (VTOL) zdolny osiągać prędkość do 450 węzłów (830 km/h). Projektowany dla DARPA w ramach programu SPRINT, może zmienić zasady działań wojskowych – operując z nieprzygotowanych powierzchni i wysoką prędkością.
Czym jest program DARPA SPRINT?
Program SPRINT (Speed and Runway Independent Technologies), prowadzony przez DARPA we współpracy z US Special Operations Command, ma na celu opracowanie X-Plane’a – demonstratora zdolnego do pionowego startu i lądowania, a następnie lotu z prędkościami 400–450 węzłów (740–830 km/h) z użyciem niezależnych od lotnisk powierzchni lądowania.
Bell wygrywa Phase 2
9 lipca 2025 DARPA wybrała Bell Textron do realizacji fazy 2 projektu – prac konstrukcyjnych, naziemnych testów i certyfikacji demonstratora X-Plane, rezygnując z konkurencji (m.in. Aurora). Faza 3 zakłada pierwszy lot – spodziewany w latach 2027–2028.
„Bell czuje się zaszczycony wyborem do kolejnej fazy programu SPRINT realizowanego przez DARPA i z niecierpliwością oczekuje na możliwość zaprezentowania zupełnie nowego statku powietrznego z pierwszą na świecie technologią stop/fold” – powiedział Jason Hurst, wiceprezes ds. inżynierii. „To osiągnięcie, do którego dążyliśmy przez ponad 10 lat, wykorzystując nasze blisko 90-letnie doświadczenie w rozwoju maszyn typu X-plane, aby dostarczyć nowe technologie naszym siłom zbrojnym.”
Innowacyjna konstrukcja „stop/fold rotor”
Bell stosuje nowatorską technologię „stop/fold rotor”: rotor pochylno/składany, który działa podczas unoszenia statku powietrznego, po osiągnięciu określonej prędkości rozpoczyna się składanie wirnika wzdłuż gondoli silnika, następnie napęd turbinowy zapewnia lot poziomy przy dużej prędkości. Technologie te przetestowano już w 2023 r. w tunelu aerodynamicznym NIAR oraz na stanowisku badawczym przy Holloman AFB.
Bell – pionier technologii VTOL
Bell ma bogatą historię eksperymentów z maszynami przeznaczonymi do pionowego startu/przelotu szybkiego: X-14, X-22, XV-3, XV-15 dla NASA, Sił Powietrznych i Wojska. Należy przypomnieć że wszystko zaczęło się dekady temu: od Bell X-1 – pierwszego odrzutowca przełamującego barierę dźwięku.
Co dalej?
Po zakończeniu fazy 2 i testów naziemnych, Bell przejdzie do lotów testowych. Potencjalnie SPRINT może dać początek nowym platformom bojowym – zarówno bezzałogowym, jak i załogowym, zdolnym operować w trudnych środowiskach (np. w rejonie Indo-Pacyfiku).
Źródła: fortworthreport.org, bellflight.com, darpa.mil, army.mil / redag. Aviation24.pl
