Saab we współpracy z niemieckim startupem obronnym Helsing poinformował o zakończeniu serii trzech udanych lotów testowych myśliwca Gripen E wyposażonego w zaawansowanego agenta sztucznej inteligencji o nazwie „Centaur”. To element szerszego programu badawczo-rozwojowego o nazwie Project Beyond, który ma na celu wprowadzenie AI do współczesnych i przyszłych systemów walki powietrznej.
Pierwszy lot odbył się 28 maja 2025 roku, a trzeci – 3 czerwca. W tym czasie sztuczna inteligencja przejęła pełną kontrolę nad samolotem Gripen E i z powodzeniem wykonywała złożone manewry w środowisku walki poza zasięgiem wzroku (BVR – Beyond Visual Range). Co więcej, AI wskazywała pilotowi momenty, w których możliwe byłoby odpalenie uzbrojenia.
Peter Nilsson, szef działu programów zaawansowanych w Saab Aeronautics, podkreślił: - „To znaczące osiągnięcie dla Saab, dowodzące naszej przewagi technologicznej. Udało się szybko zintegrować AI z Gripenem E i bezpiecznie przeprowadzić loty testowe. Jesteśmy podekscytowani możliwością dalszego rozwoju i doskonalenia tych rozwiązań, które pozwolą naszym myśliwcom wyprzedzać ewolucję zagrożeń.”
Jedną z unikalnych cech Gripena E jest jego konstrukcja umożliwiająca łatwą i bezpieczną integrację nowych systemów oprogramowania – bez potrzeby stosowania eksperymentalnych platform czy ograniczeń do poligonów wojskowych. Dzięki temu Gripen E jest gotowy do wdrażania najnowszych technologii w czasie rzeczywistym.
Trzeci lot, który odbył się 3 czerwca, skupiał się szczególnie na zachowaniu AI „Centaur” w warunkach zbliżonych do rzeczywistego starcia – AI walczyła przeciwko prawdziwemu Gripenowi D. Testowano m.in. zmienne odległości startowe, prędkości, kąty podejścia oraz sytuacje bez dostępu do danych z systemu dowodzenia, by sprawdzić odporność i adaptacyjność sztucznej inteligencji.
Project Beyond realizowany jest w całości ze środków szwedzkiej Agencji Uzbrojenia FMV w ramach programu koncepcyjnego dla przyszłych systemów walki powietrznej. W kolejnych miesiącach planowane są następne loty testowe, które pozwolą jeszcze lepiej dostosować AI do warunków pola walki i zwiększyć jej możliwości w zakresie walki BVR.
Źródło informacji: SAAB / modyf. Aviation24.pl
